Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

* hĭantĭa, ae, f. [hio], an opening: oris, Tert. Anim. 10.

hĭasco, ĕre, v. inch. n. [id.], to open, break open (ante- and post-class.): ubi primum nuces pineae incipiunt hiascere, Cato, R. R. 17, 2; Gargil. de Re Hort. 2, 1.

hĭaspis, v. iaspis.

hĭātus, ūs, m. [hio], an opening, aperture, cleft (class. in sing. and plur.; cf. rima, rictus).

  1. I. Lit.: animalia cibum partim oris hiatu et dentibus ipsis capessunt, partim unguium tenacitate arripiunt, Cic. N. D. 2, 47, 122: oris, Suet. Claud. 27; Verg. A. 11, 680.
    Without oris: ne immodicus hiatus rictum distendat, Quint. 1, 11, 9: extremus exspirantis, id. 6, 2, 31: Nemeaeus magnus hiatus Ille leonis, Lucr. 5, 24; cf.: quinquaginta atris immanis hiatibus Hydra, i. e. open mouths, Verg. A. 6, 576; Ov. M. 7, 557; 11, 61; Val. Fl. 1, 34: personae pallentis hiatus, Juv. 3, 175: magno sublimis pardus hiatu, id. 11, 123; Plin. 28, 4, 7, § 38; cf. of Boreas: imbres, sicco quos asper hiatu Persolidat Boreas, with a dry throat, dry breath, Stat. Th. 1, 352: repentini terrarum hiatus, Cic. N. D. 2, 5, 14: hauriri urbes terrae hiatibus, Plin. 36, 15, 24, § 119; cf.: qui (Gyges) descendit in illum hiatum, Cic. Off. 3, 9, 38: neu distracta (Natura) suum late dispandat hiatum, Lucr. 6, 599: quantum caeli patet altus hiatus, id. 4, 418; cf. id. 5, 375: fit et caeli ipsius hiatus, quod vocant chasma, Plin. 2, 26, 26, § 96: corticis bipedalis hiatus, id. 16, 12, 23, § 57: hiatus patuli fontis, i. e. basin, Ov. M. 3, 162: specus est tenebroso caecus hiatu, aperture, id. ib. 7, 409: veteris rimae cum texit hiatum, Juv. 3, 195.
    Poet.: quid dignum tanto feret hic promissor hiatu? i. e. of such pompous language, high-flown style, Hor. A. P. 138; cf. Juv. 6, 636.
  2. II. Trop.
    1. A. In gen., an eager desire, longing (so used by Tac.): libidine sanguinis et hiatu praemiorum, Tac. H. 4, 42.
    2. B. In partic., in gram., a hiatus: habet enim ille tamquam hiatus concursu vocalium molle quiddam et quod indicet non ingratam negligentiam, Cic. Or. 23, 77; Quint. 9, 4, 33: (Catullus) amans hiatus illius Homerici suavitatem, ebriosa dixit propter insequentis a litterae (verbi acinae) concentum, Gell. 7, 20, 6.

Hĭber, v. Hiberes.

Hĭbēres (less correctly, Ibēres), um, m., = Ἴβηρες.

  1. I. Iberians, the Greek name for Spaniards, Cat. 9, 6.
    In sing. collect.: me peritus Discet Hiber Rhodanique potor, Hor. C. 2, 20, 20: durus Iber, Luc. 6, 258.
    Hence,
    1. A. Hĭbērus (Ib-), a, um, adj., of or belonging to the Iberians or Spaniards, Iberian, Spanish: gurges, i. e. the Western Ocean, Verg. A. 11, 913; Ov. M. 7, 324: minium, Prop. 2, 3, 11: piscis, i. e. scomber, Hor. S. 2, 8, 46: pastor, i. e. Geryon, Ov. M. 9, 184; cf. vaccae, i. e. Geryon’s, id. F. 6, 519: lorica, Hor. C. 1, 29, 15; cf. nodi, Stat. Th. 4, 266.
      As subst.
      1. 1. Hĭbērus (Ib-), i, m., = Ἴβηρος, the river Iberus in Spain, now the Ebro, Mel. 2, 6, 5; Plin. 3, 3, 4, § 21; 4, 20, 34, § 111; Caes. B. C. 1, 60; Liv. 21, 2; 5; Luc. 4, 23.
      2. 2. Hĭ-bēri (Ib-), ōrum, m., = Hiberes, the Iberians, Spaniards, Verg. G. 3, 408.
    2. B. Hĭ-bērĭa (Ib-), ae, f., = Ἰβηρία, Iberia, the Greek name of Spain, Plin. 3, 3, 4, § 21; Hor. C. 4, 5, 28; 4, 14, 50.
    3. C. Hĭbērĭcus (Ib-), a, um, adj., Iberic, Spanish: mare, on the eastern side of Spain, Col. 8, 16, 9; Plin. 3, 1, 2, § 6; 4, 20, 34, § 110: terrae, Sid. Carm. 23, 164: funes, Hor. Epod. 4, 3.
    4. D. Hĭbērĭăcus (Ib-), a, um, adj., Iberic, Spanish: terrae, Sil. 13, 510.
    5. E. Hĭbē-rīna, ae, f., a female Iberian, a Spanish woman, Juv. 6, 53.
  2. II. An Asiatic people near Mount Caucasus, neighbors of the Colchians, in modern Georgia, Mel. 3, 5, 6.
    In sing. collect.: Armeniae praetentus Hiber, Val. Fl. 5, 166; so id. 6, 750.
    Called also Hĭbērĭ, ōrum, Mel. 1, 2, 5; Tac. A. 6, 33; Flor. 3, 5, 21.
    And sing., Hĭbērus, i, m., an Iberian, Val. Fl. 7, 235.
    Hence, Hĭbērĭa (Ib-), ae, f., the country of Iberia, near the Caucasus (now Georgia), Plin. 6, 4, 4, § 12; 6, 10, 11, § 29; 6, 13, 15, § 40; Hor. Epod. 5, 21; Val. Fl. 6, 120.

hīberna, ōrum, n., v. hibernus, II. B.

hībernācŭlum, i, n. [hiberno], a winter residence, winter apartment.

  1. I. In gen., Vitr. 1, 2, 4; 7, 4, 4; Plin. Ep. 2, 17, 7.
  2. II. In partic., in milit. lang., hī-bernācŭla, ōrum, n., tents for winterquarters, an encampment for winter, winter tents (opp. hiberna, winter-quarters in gen.): hibernacula Carthaginiensium lignea ferme tota erant, Liv. 30, 3, 8: hibernacula etiam, res nova militi Romano, aedificari coepta, id. 5, 2, 1 Weissenb. ad loc.; 22, 32, 1; Tac. A. 2, 23; 14, 38; Nep. Eum. 8, 4.

hībernālis, e, adj. [hibernus], wintry, winter-: glacies, Vulg. Sap. 16, 29.

Hĭbernĭa, ae, f. (= Ἰουερνία Ptol.), the island now called Ireland, Caes. B. G. 5, 13, 2; Plin. 4, 16, 30, § 103; Tac. Agr. 24.
Also called Iverna, ae, Mel. 3, 6, 6: Ju-verna, ae, Juv. 2, 160; and (acc. to the Gr. form Ἰέρνη Strab.) Ierna, ae, App. de Mundo, p. 60; and Iernē, ēs, Claud. Laud. Stil. 2, 251; IV. Cons. Hon. 33.

hīberno, āvi, ātum, 1, v. n. [hibernus], to pass the winter, to winter.

  1. I. In gen.: furcillas reducit hibernatum in tecta, Varr. R. R. 1, 8, 6: (thynni) ubicumque deprehensi usque ad aequinoctium, ibi hibernant, Plin. 9, 15, 20, § 51: exercitum in agrum Vescinum hibernatum duxit, Liv. 10, 46, 9: novas (naves) Panormi subducit, ut in sicco hibernarent, id. 29, 1, 14.
  2. II. In partic., in milit. lang., to keep in winter-quarters: jam vero quemadmodum milites hibernent, quotidie sermones ac litterae perferuntur, Cic. de Imp. Pomp. 13, 39; id. Fam. 7, 17, 3; Hirt. B. G. 8, 46 fin.; Liv. 22, 16; 26, 1.
    1. * B. Poet. transf., to rest, repose, Pers. 6, 7.

hībernus, a, um, adj. [root Sanscr. himas, Gr. χιών, snow, v. hiems; for hiemernus (hīm-), cf. χειμερινός], of or belonging to winter, wintry, winter-.

  1. I. Adj.: hiberno tempore, Lucr. 5, 699: tempus, id. 5, 940; cf.: in aprico maxime pratuli loco, quod erat hibernum tempus anni, considerent, Cic. Rep. 1, 12: temporibus hibernis, id. Verr. 2, 5, 10, § 26: menses, id. ib.: annus, i. e. winter-time, Hor. Epod. 2, 29: exortus solis, Plin. 6, 17, 21. § 57: occasus, id. 5, 5, 5, § 34: navigatio, Cic. Att. 15, 25: ignis, id. de Sen. 14, 46: grando, Ov. M. 5, 158; cf. nix, Hor. C. 4, 12, 4: cubiculum, Cic. Q. Fr. 3, 1, 1, § 2: tunica, winter dress, Plaut. Mil. 3, 1, 94; cf.: calceatus feminarum, Plin. 16, 8, 13, § 34: pira, id. 16, 26, 43, § 106: agni, id. 8, 47, 72, § 187: Alpes, wintry, cold, Hor. S. 2, 5, 41; so, Caucasus, Val. Fl. 6, 612; and transf. Borysthenidae, i. e. inhabiting a cold country, Prop. 2, 7, 18: Cori, stormy, Verg. A. 5, 126: flumen, Hor. S. 1, 7, 27: mare, id. Epod. 15, 8: aequor, id. S. 2, 3, 235: Neptunus, id. Epod. 17, 55: noctes, Verg. A. 6, 355: pulvis, a dry winter, id. G. 1, 101; quoted in Plin. 17, 2, 2, § 14: Lycia, cold, Verg. A. 4, 143: legiones, lying in winter-quarters, Suet. Calig. 8: tumulus vergens in occidentem hibernum, to the south-west, Liv. 44, 46, 5.
        1. b. In neut. adverb.: increpui (sc. Arcturus) hibernum, et fluctus movi maritimos, stormily, tempestuously, Plaut. Rud. prol. 69.
  2. II. Subst.: hībernum, i, n., the winter: hiberno, in the winter, Cael. Aur. Tard. 3, 1, 2.
    1. B. hīberna, ōrum, n. (sc. castra), winter-quarters: tres (legiones), quae circum Aquileiam hiemabant, ex hibernis educit, Caes. B. G. 1, 10, 3: in hiberna in Sequanos exercitum deduxit, id. ib. 1, 54 fin.; 2, 35, 3; 3, 2, 1; 3, 29 fin.; 4, 38, 4 et saep.: quo (tempore) neque frumenta in hibernis erant neque multum a maturitate aberant, in the winter camp, winter magazines, id. B. C. 1, 48, 5 Oud. N. cr.: consules hiberna egerunt, Liv. 9, 28, 2: hiberna aedificavit, id. 23, 48, 2; 7, 38, 4.
      1. 2. (Sc. loca.) The range of cattle in winter, Dig. 32, 1, 67.
      2. 3. (Sc. tempora.) Winters = years, Verg. A. 1, 266.

Hĭbērus, v. Iberus.

hĭbiscum (also ĕbiscum, Scrib. 80; 82; and hĭbiscus, i, f., Serv. Verg. E. 2, 30), i, n., = ὶβίσκος, the marsh-mallow, Althaea officinalis, Linn.; Plin. 20, 4, 14, § 29; 19, 5, 27, § 89; Verg. E. 10, 71: haedorumque gregem viridi compellere hibisco, i. e. with a marsh-mallow twig, id. ib. 2, 30.

hibrĭda or hybrĭda (ibr-), ae, comm. [most prob. kindred with ὑβρίζω, ὕβρις, qs. unbridled, lawless, unnatural; hence], of animals produced from two different species, a mongrel, hybrid.

  1. I. Lit.: in nullo genere aeque facilis mixtura cum fero (quam in suibus), qualiter natos antiqui hybridas vocabant ceu semiferos, Plin. 8, 53, 79, § 213.
  2. II. Transf., of persons, one born of a Roman father and a foreign mother, or of a freeman and a slave: ibique postea ex hybridis, libertinis servisque conscripserat, Auct. B. Afr. 19, 4: hybrida quo pacto sit Persius ultus, Hor. S. 1, 7, 2; Suet. Aug. 19; Mart. 6, 39, 20; 8, 22: Q. Varius propter obscurum jus civitatis Hibrida cognominatus, Val. Max. 8, 6, 4.

hīc, haec, hōc

    (
  1. I. gen. hujus, monosyl., Plaut. Am. prol. 51; 96; 1, 1, 115; dat. huïc, Sidon. Carm. 7, 145; Avien. Descr. Orb. 22; dat. sing. fem. hae rei, Cato, R. R. 14, 3; acc. HONC for hunc, C. I. L. 1, 32; nom. plur. hic, Enn. ap. Philarg. ad Verg. G. 4, 230 = Ann. v. 414 Vahl.; Varr. L. L. 6, § 73 Müll.; fem. haec, v. infra, B. init.; dat. and abl. hibus, Plaut. Curc. 4, 2, 20; cf. Varr. L. L. 8, § 78 Müll.; v. Neue, Formenl. 2, p. 203 sqq.), pron. demonstr. [from the pronom. root i (whence also comes is), with the demonstr. suffix ce] points to something near or present, or which is conceived of as present, this.
          1. (α) With subst.: hic homo sanus non est, Plaut. Am. 1, 1, 246: rapidus fluvius est hic, non hac temere transiri potestapud hunc fluvium, etc., id. Bacch. 1, 1, 53: quid praeclarum putet in rebus humanis, qui haec deorum regna perspexerit? etc., Cic. Rep. 1, 17: genus hoc, id. ib. 1, 25: hoc avunculo, atque in hac tam clara re publica natus, id. ib. 1, 19; cf.: quorum singuli saluti huic civitati fuerunt, et qui sunt procul ab aetatis hujus memoria, id. ib. 1, 1: his libris, id. ib. 1, 7: hae feriae, id. ib. 1, 9; 1, 20; cf.: hoc otio, id. ib. 9 fin.: haec caelestia vel studiosissime solet quaerere, id. ib. 1, 10: ad haec cituma, id. ib. 1, 21: hic vir, Liv. 7, 39, 12.
          2. (β) Absol. (cf. Krebs, Antibarb. p. 520): hic insidiantes vigilant, Enn. l. l.: hi domum me ad se auferent, Plaut. Men. 5, 2, 94: non mihi videtur, quod hi venerunt, alius nobis sermo esse quaerendus, sed agendum accuratius, et dicendum dignum aliquid horum auribus, Cic. Rep. 1, 13: feceris (ut etiam pro his dicam) nobis gratum omnibus, id. ib. 1, 21 fin.: hoc ubi Amphitruo erus conspicatus est, etc., Plaut. Am. 1, 1, 87: docere hoc poterat ille homines paene agrestes, et apud imperitos audebat haec dicere, Cic. Rep. 1, 15: dixerat hoc ille, cum, etc., id. ib. 1, 12: haec Scipio cum dixisset, id. ib. 1, 11: haec plurimis a me verbis dicta sunt, etc., id. ib. 1, 7.
    1. B. More emphatic, in the original full form, hīce, haece, hōce (not, as formerly written, hicce, haecce, hocce; in gen. sing. HVIVSQVE; in nom. plur. hisce, like ieis = ei, and ques = qui, see below; and apocopated in nom. plur. fem. haec for haece, and in gen. plur. horunc, harunc, for horunce, harunce); and, with the interrogative particle, hicine, haecine, hocine (mostly ante-class.): hoce haud dubium est quin, etc., Ter. And. 2, 3, 17: eum hinc profugiens vendidit in Alide Patri hujusce, Plaut. Capt. prol. 10; so, hujusce, id. Poen. prol. 120; 5, 4, 76; 87; cf.: atque hujusce rei judicium jam continuo video futurum, Cic. Div. in Caecil. 14, 47: hisce homines ubi habitent, Plaut. Trin. 4, 2, 36; v. Ritschl ad h. l.; so, hisce, id. Ps. 1, 5, 125; id. Capt. prol. 35 Fleck.; id. Rud. 2, 1, 5 ib., and perh. also id. Mil. 4, 8, 24 (Ritschl, hice): hice, Att. ap. Non. 15, 29 (Trag. Rel. v. 122 Rib.); Ter. Eun. 2, 2, 38: haec aedes, Plaut. Most. 2, 1, 53; 3, 1, 117; so, haec sunt atque aliae multae in magnis dotibus Incommoditates, id. Aul. 3, 5, 58: haec (puellae), Ter. Eun. 3, 5, 34: haec sententiae, Cic. Tusc. 1, 11, 22; 3, 34, 84; Lucr. 3, 601; Verg. G. 3, 305; cf. Bentl. Ter. Hec. 5, 2, 24: aliut posticum harunce aedium, Plaut. Stich. 3, 1, 41; cf.: harunc aedium, id. Most. 2, 1, 57: sine opera tua nihil di horunc facere possunt, id. Cist. 1, 1, 53: horunc, id. Poen. 3, 1, 48; Ter. Hec. 1, 2, 97; id. Phorm. 3, 2, 33: cedo signum, si harunc Baccharum es, Plaut. Mil. 4, 2, 25: harunc aedium, id. Merc. 5, 1, 3: hisce ego Placidum ted hodie reddam, id. Curc. 5, 3, 48; cf.: quid dicam hisce, incertus sum, Ter. Hec. 3, 4, 36: tu ab hisce rebus animum avoca, Sulp. in Cic. Fam. 4, 5, 5; so, hisce, Plaut. Cas. 2, 7, 13; id. Most. 1, 3, 81; 1, 4, 23; 2, 2, 71; 4, 2, 35 et saep.: Thr. Tu hosce instrue. Gn Illuc est sapere! ut hosce instruxit, Ter. Eun. 4, 7, 11; so, hosce, id. ib. 1, 2, 71; id. Heaut. 3, 2, 3; 4, 5, 4; id. Ad. 5, 7, 5; id. Phorm. 4, 3, 4: apud hasce aedes, Plaut. Am. 1, 1, 194; so, hasce, id. As. 2, 3, 1; id. Aul. 2, 4, 2; 2, 8, 15; id. Capt. 4, 2, 51; id. Bacch. 4, 6, 17 et saep.
      With the interrog. particle: hicin’ Achilles est? Plaut. Mil. 1, 1, 61; so, hicinest? id. Pers. 5, 2, 49; cf.: hicine vir patriae natus usquam nisi in patria morietur? Cic. Mil. 38, 104 et saep.: haecine, Plaut. Am. 1, 1, 206; id. Ep. 4, 2, 5; 5, 1, 15; id. Pers. 4, 3, 75; Ter. Hec. 5, 2, 5; id. Phorm. 5, 8, 24: huncine hominem, Plaut. Ps. 1, 2, 68; cf.: huncine hominem! hancine impudentiam! judices, hanc audaciam! Cic. Verr. 2, 5, 25, § 62: hocine hic pacto potest Inhibere imperium magister? Plaut. Bacch. 3, 3, 43: o Juppiter, hoscine mores! Ter. Ad. 4, 7, 40: hacine victoria sola aut hac praeda contenti estis futuri, Liv. 10, 17, 5; Ter. Hec. 3, 1, 3; so in the shorter form, hicne, Cic. Rosc. Am. 48, 141: ex hocne equo, id. Fat. 3, 5: cum hocne, id. Att. 9, 7, 3: ex hacne natura, id. Tusc. 1, 25, 62: haece locutus, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 239 Vahl.) al.
      So, Fortuna hujusce diei, as a particular deity, Cic. Leg. 2, 11, 28; Plin. 34, 8, 19, § 54; in inscrr. also written HVIVSQVE DIEI, Inscr. Orell. 5; cf.: HVIVSQ. LOCI, id. ib. 1580; 2300; and HOIVSQVE AEDIS ERGO, id. ib. 2488.
    2. C. With other pronouns: hos eosdem motus perturbationes dixerimus, Cic. Tusc. 3, 4, 7; cf.: cum idem hoc visum diceretur, id. Rep. 1, 14: hoc idem fit in reliquis civitatibus, Caes. B. G. 7, 15, 2; id. B. C. 1, 74, 5; Quint. 8, 4, 17: haec eadem centurionibus tribunisque militum mandabant, Caes. B. G. 7, 17 fin.: haec eadem genera, Quint. 6, 3, 54: hoc ipsum civile jus, Cic. Rep. 1, 2: sed hoc ipsum ex superiore pendet quaestione, Quint. 2, 1, 8; 8, 3, 45: ad hunc eum ipsum, Cic. Ac. 1, 1, 2 Goer. N. cr.; cf.: idem hoc ipsum, id. Tusc. 5, 9, 26: huic illi legato, id. Fl. 22, 52: hunc illum fatis Portendi generum, Verg. A. 7, 255; cf.: hic est enim ille vultus semper idem, quem, etc., Cic. Tusc. 3, 15, 31: hic est ille status quantitatis, Quint. 7, 4, 15: haec est illa, quae δείνωσις vocatur, id. 6, 2, 24: hujus istius facti stultitia, Cic. Rab. Post. 9, 24: ista haec epigrammata, Sid. Ep. 2, 10: hunc talem virum, Cic. fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 3: callidum quendam hunc, Cic. de Or. 1, 50, 218.
    3. D. Opp. to ille, iste, less freq. to hic, alter, alius, etc., this, the latter, to indicate the nearer object (which is to be determined not so much by the phraseology as by the thought; so that hic may refer to that noun whose position in the sentence is the more remote, but which is the most closely connected with the speaker, and of the most importance to him, in which case it is to be rendered by that, the former, etc.): ejusdem esse, qui in illa re peccarit, hoc quoque admisisse, Cic. Inv. 2, 16, 50: in his undis et tempestatibus ad summam senectutem maluit jactari, quam in illa tranquillitate atque otio jucundissime vivere, id. Rep. 1, 1: si deerunt haec remedia, ad illa declinandum est, Quint. 7, 2, 30: cum hic testamento, ille proximitate nitatur, id. 3, 6, 95: in his judicem sibi, in illis alii credere, id. 5, 7, 33: haec pars perorationis accusatori patronoque ex aequo communis est. Affectibus quoque iisdem fere utuntur: sed varius hic, ille saepius ac magis, id. 6, 1, 8; cf. id. 6, 2, 12; 17: cum tu ista caelestia de Scipione quaesieris, ego autem haec, quae videntur ante oculos, esse magis putem quaerenda, Cic. Rep. 1, 19; id. Fam. 2, 11, 1: iisdem enim hic sapiens, de quo loquor, oculis, quibus iste vester, caelum, terram, mare intuebitur, id. Ac. 2, 33, 105: si hoc loco scripsisset, isto verbo usus non esset, non isto loco verbum istud collocasset, id. Inv. 2, 41, 121: has igitur tot sententias ut omittamus, haec nunc videamus, quae diu multumque defensa sunt, id. Ac. 2, 42, 130: Caesar facile diceret: Hic versus Plauti non est, hic est, this … that, id. Fam. 9, 16, 4: ego hoc dico. adversarius hoc, Quint. 4, 4, 8: vendidit hic auro patriamHic thalamum invasit natae, Verg. A. 6, 621 sq.: hi molium objectus, hi proximas scaphas scandere, Tac. A. 14, 8: quid responsuri sint adversarii his et hiscum sciret haec et haec, Quint. 6, 1, 3 sq.: interim quaeritur: hoc an hoc? furtum an sacrilegium? id. 7, 3, 9: alter (Roscius) plurimarum palmarum vetus ac nobilis gladiator habetur, hic autem nuper se ad eum lanistam contulit, Cic. Rosc. Am. 6, 17: occupat hic collem, cymbā sedet alter aduncā, Ov. M. 1, 293.
      1. 2. Referring to that which in the speaker’s mind is the nearer object, although by the position of the words it is the more remote: quam ob rem cave Catoni anteponas ne istum quidem ipsum, quem Apollo sapientissimum judicavit (i. e. Socratem): Hujus enim (i. e. Catonis, of the former) facta, illius (i. e. Socratis) dicta laudantur, Cic. Lael. 2, 10; id. Rosc. Com. 2, 7: hanc posteriorem (artem) et Stoici et Peripatetici, priorem autem illi (i. e. Peripatetici) egregie tradiderunt, hi (i. e. Stoici) ne attigerunt quidem, id. Fin. 4, 4, 10: hoc Cicero atque Asinius certatim sunt usi: pro Scauro hic, ille pro filio, Quint. 6, 1, 21; 3, 10, 1: melior tutiorque est certa pax quam sperata victoria: haec in tua, illa in deorum manu est, the former … the latter, Liv. 30, 30, 19: quocumque aspicio, nihil est, nisi pontus et aër: Fluctibus hic tumidus, nubibus ille minax, Ov. Tr. 1, 2, 24; id. M. 1, 697.
    4. E. In the neutr. sing. subst., with gen.: quid hoc hominist? Plaut. Am. 2, 1, 26; cf. Ter. Eun. 3, 4, 8: quid hoc morbi est? id. ib. 2, 1, 19: quid hoc est negoti? id. Ad. 4, 5, 71; cf. id. Eun. 3, 4, 6: hoc fructi pro labore ab his fero, id. Ad. 5, 4, 16: edormiscam hoc villi, id. ib. 5, 2, 11: hoc commodi est, quod, etc., Cic. Rosc. Am. 32, 91: hoc copiarum in Hispanias portatum est, Liv. 42, 18, 7: hoc servitutis injunxisse, ut, etc., id. 5, 2, 8: hoc intervalli datum res tranquillas in urbe fecit, id. 3, 25, 4: hoc consilii, id. 5, 39, 6: hoc solacii, id. 30, 13, 13: hoc noctis, Plaut. Am. 1, 1, 2; 11; 136.
  2. F. Hoc with verbs impers., pleonast. as a subject (ante-class.): eamus, Amphitruo: lucescit hoc jam, there is daybreak, Plaut. Am. 1, 3, 45: luciscit hoc jam, Ter. Heaut. 3, 1, 1: lucet hoc, Plaut. Mil. 2, 2, 63; cf. id. Curc. 1, 3, 26.
  3. G. Pregn. (qs. pointing to something with the finger), this, this … here (ante-class. and poet.); most freq. of the speaker himself, like the Gr. ὅδε, for ego: hic homost omnium hominum praecipuos, Plaut. Trin. 5, 1, 1: hic si quid nobis forte adversi evenerit, tibi erunt parata verba, huic homini verbera, Ter. Heaut. 2, 3, 115; so, huic homini, i. q. mihi, Plaut. Ep. 1, 2, 38: hic homo, i. q. ego, id. Curc. 2, 1, 33: hunc hominem, i. q. me, Plaut. Bacch. 4, 4, 1; Hor. S. 1, 9, 47; cf.: vintu huic seni auscultare? Ter. Ad. 5, 7, 8; id. And. 2, 1, 10; Tib. 2, 6, 7: haec res, my property, Plaut. Trin. 2, 4, 106: hunc in collum, my neck, id. Pers. 4, 6, 9 Brix (Ritschl, huc): ni haec praesensisset canes, this dog, = ego, id. Trin. 1, 2, 135 Brix ad loc.
    In neutr. absol.: tu quod te posterius purges hanc injuriam mihi nolle Factam esse, hujus non faciam, not so much, i. e. not the least, Ter. Ad. 2, 1, 9.
  4. H. With reference to time, of this time, now present, actual, this: cena hac annonā est sine sacris hereditas, in the present scarcity, Plaut. Trin. 2, 4, 83: sed nondum haec, quae nunc tenet saeculum, neglegentia deum venerat, Liv. 3, 20: his temporibus, Cic. Fam. 13, 77, 1: M. Cato, hujus nostri Catonis pater, id. Off. 3, 16, 66; cf.: si potius ad antiquorum diligentiam, quam ad horum luxuriam dirigas aedificationem, Varr. R. R. 1, 13, 6 sq.: etenim qui haec vituperare volunt, Chrysogonum tantum posse queruntur, the present times, Cic. Rosc. Am. 48, 138: ne horum quidem magnificentia operum, Liv. 1, 55 fin.; very rarely of time just ended: ante hos annos quadraginta, Plin. 14, 22, 28, § 143: ante hos sex menses, Phaedr. 1, 1, 10: ante hoc triduum, Front. Ep. ad M. Caes. 2, 5 init.; Aug. Serm. 270, 3.
  5. II. Very freq. referring to a thought that follows, and which may be expressed by a relative sentence, or by a sentence denoting the object, cause, or effect; with qui, quae, quod, an acc. and inf., quod, ut, ne, etc. (more clearly indicative than the determinative, is, ea, id; though freq. confounded with it in MSS. and editt.).
          1. (α) With relat. clause: Qui hodie fuerim liber, eum nunc potivit pater Servitutis: hic, qui verna natust, conqueritur, Plaut. Am. 1, 1, 24; cf.: eos, qui, etc. … his, qui, etc. … longe duco esse anteponendos, Cic. Rep. 1, 2: neque his contentus sum, quae de ista consultatione scripta nobis summi ex Graecia homines reliquerunt, neque ea, quae mihi videntur, anteferre illis audeo, id. ib. 1, 22: non est tibi his solis utendum existimationibus ac judiciis, qui nunc sunt, hominum, sed iis etiam, qui futuri sunt, id. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43: quis hic est homo, quem ante aedis video hoc noctis? Plaut. Am. 1, 1, 136: unde in laboribus et periculis fortitudo? nempe ab his, qui, etc., Cic. Rep. 1, 2; 1, 17: haec quae sunt in hoc genere, id. ib. 1, 11: mundus hic totus, quod domicilium di nobis dederunt, id. ib. 1, 13: hoc autem sphaerae genus, in quo, etc., id. ib. 1, 14; 1, 16: in his libris, quos legistis, id. Leg. 1, 9, 27; cf. id. Div. 1, 3, 5: quam quisque norit artem, in hac se exerceat, id. Tusc. 1, 18, 41 et saep.: lepide ipsi hi sunt capti, suis qui filiis fecere insidias, Plaut. Bacch. 5, 2, 90; cf. Cic. Tusc. 2, 1, 3; id. N. D. 1, 40, 113: servi, qui, cum culpa carint, tamen malum Metuont, hi solent esse eris utibiles, Plaut. Most. 4, 2, 2 sq.; cf. Cic. Rep. 1, 19: de Bruti amore etsi mihi nihil novi adfers: tamen hoc audio libentius, quo saepius, id. Att. 13, 36 fin.; cf.: is porro, quo generosior celsiorque est, hoc majoribus velut organis commovetur, Quint. 1, 2, 30: hoc primum videamus, quidnam sit, de altero sole quod nuntiatum est in senatu, etc., Cic. Rep. 1, 10; 1, 24: mire tractat hoc Cicero pro Milone quae facturus fuerit Clodius, si praeturam invasisset, Quint. 9, 2, 41.
          2. (β) With acc. and inf.: erat tunc haec nova et ignota ratio, solem lunae oppositum solere deficere, Cic. Rep. 1, 16: sed hoc vir excellenti providentia sensit ac vidit, non esse opportunissimos situs maritimos urbibus iis, quae, etc., id. ib. 2, 3: hoc tantum admiror, Flavum, etc., Quint. 7, 4, 40; 11, 1, 22: unum hoc definio, tantam esse necessitatem virtutis, etc., Cic. Rep. 1, 1: hoc simul accipe dictum: Quorum … , Eorundem libertati me parcere certum est, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. v. 204 Vahl.); cf. with appositive clause: sic hoc proloquar: Principio, ut illo advenimus, Continuo Amphitruo delegit viros, etc., Plaut. Am. 1, 1, 48: ut hoc: Non debes alienam uxorem optare, Quint. 7, 1, 25; cf. id. 9, 4, 97; 9, 2, 32.
          3. (γ) With quod or quia: maxime hoc mihi mirum videri solet, quod, qui tranquillo mari gubernare se negent posse, etc., Cic. Rep. 1, 6: quaesierat ex me Scipio, quidnam sentirem de hoc, quod duo soles visos esse constaret, id. ib. 1, 13; Quint. 9, 1, 1: propter hoc ipsum ostendenda non sunt, quod apparent, id. 12, 9, 6: nostri primo integris viribus fortiter repugnaresed hoc superari, quod diuturnitate pugnae, etc., in this that, herein that, Caes. B. G. 3, 4, 3; cf. Quint. 8, 3, 30: hoc ipso fidem detrahimus illis, quod sint tam gravia, id. 9, 2, 53: hoc ipso, quod, id. 4, 1, 54; 5, 11, 41; 6, 2, 16 et saep.: consilio vestro utar libenter, et hoc libentius, quod, etc., Caes. ap. Cic. Att. 9, 8, C, 1; cf.: id hoc facilius eis persuasit, quod undique loci natura Helvetii continentur, Caes. B. G. 1, 2, 3: hoc esse miseriorem gravioremque fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli, etc., id. ib. 1, 32, 4; Quint. 5, 7, 22: hoc magis, quod (al. quia) illic ut litigatores loquimur frequentius, id. 6, 2, 36: hoc sese excruciat animi, Quia leno ademit cistulam ei, Plaut. Rud. 2, 3, 57: quod hoc etiam mirabilius debet videri, quia, etc., Cic. de Or. 1, 3, 12; cf.: hoc sunt exempla potentiora, quia, etc., Quint. 10, 1, 15.
          4. (δ) With ut or ne: nunc hoc me orare a vobis jussit Juppiter, ut conquistores, etc., Plaut. Am. prol. 64; cf.: hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquistores, etc., id. ib. 81: atque hoc evenit In labore atque in dolore, ut mors obrepat interim, id. Ps. 2, 3, 19: nec enim hoc suscepi, ut, etc. … neque hoc polliceor me facturum, ut, etc., Cic. Rep. 1, 24: neque enim hac nos patria lege genuit aut educavit, utsed ut, etc., id. ib. 1, 4; for which: homines sunt hac lege generati, qui tuerentur, etc., id. ib. 6, 15: quare hoc animo in nos esse debebis, ut aetas nostra, etc., id. Fam. 2, 1 fin.; id. Off. 3, 5, 22; id. Rep. 1, 12: plurimum in hoc laboris exhausimus, ut ostenderemus, etc., Quint. 8 praef. § 6; cf.: habenda fides est vel in hoc, ut, etc., id. 11, 2, 51; so, in hoc, ut, id. 6, 3, 15; 10, 3, 29: hoc erit tibi argumentum semper in promptu situm: Ne quid exspectes amicos, quod tute agere possies, Enn. ap. Gell. 2, 29 fin. (Sat. v. 37 Vahl.); so, in hoc scilicet, ne suspectus his foret, Vell. 2, 41 fin.
    1. B. Hoc est serves to annex a more particular explanation of what has been said, that is, that is to say, namely: in hac causa dicam de eo prius, quod apud vos plurimum debet valere, hoc est, de voluntate eorum, quibus injuriae factae sunt, Cic. Div. in Caecil. 4, 11: quadriennium, hoc est, ex quo tempore fundus veniit, id. Caecin. 7, 19; 34, 100: cum honos agebatur amplissimus familiae vestrae, hoc est, consulatus parentis tui, id. Sull. 17, 49; id. Fam. 5, 12, 8: primum quaero, qua ratione Naevius susceptum negotium non transegerit, hoc est, cur bona non vendiderit, id. Quint. 24, 76 et saep.
      Sarcastically: ut haberet (Clodius) ad praeturam gerendam, hoc est, ad evertendam rem publicam plenum annum, Cic. Mil. 9, 24: at quam crebro usurpat Et consul et Antonius! Hoc est dicere: Et consul et homo impudicissimus, Et consul et homo nequissimus, id. Phil. 2, 28, 70.
    2. C. Hoc est or ĕrat, quod, with the accessory idea of indignation or reproach, is or was it for this that, etc.: hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis Eripis, ut mediis hostem in penetralibuscernam? Verg. A. 2, 664; Petr. 93.
      Hence,
  6. III. Advv.
      1. 1. hāc, in this place, on this side, this way, here (class.): nunc Juppiter hac stat, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 263 Vahl.); imitated by Verg. A. 12, 565: Ar. Hac quidem non venit. Le. Angiporto Illac per hortum circuit clam, Plaut. As. 3, 3, 151: nunc hac An illac eam, incerta sum consili, id. Rud. 1, 3, 30: plenus rimarum sum: hac atque illac perfluo, Ter. Eun. 1, 2, 25; cf.: hac illac circumcursa, id. Heaut. 3, 2, 1; and: mox hac atque illa rapti, Tac. Agr. 28: sequere hac, reducam te ubi fuisti, this way, hither, Plaut. Capt. 3, 5, 106; id. As. 4, 2, 1; id. Men. 4, 1, 4; id. Poen. 1, 2, 116; id. Rud. 1, 2, 94; cf.: sequere hac me intus ad Glycerium nunc, Ter. And. 5, 6, 14: sequere me ergo hac intro, id. Ad. 4, 3, 18: i hac mecum intro, Plaut. Bacch. 5, 2, 56; 62; Ter. Ad. 4, 2, 35 sq.: quin igitur ad illa spatia nostra pergimus? … Nos vero: et hac quidem adire si placet, per ripam et umbram, Cic. Leg. 1, 4, 14: ab oppido declivis locus tenui fastigio vergebat. Hac nostris erat receptus, Caes. B. C. 1, 45, 5; 2, 2, 3.
        Hac-hac, for hac-illac (poet.): namque videbat, uti bellantes Pergama circum Hac fugerent Grai, Hac Phryges, Verg. A. 1, 467 sq.; Prop. 1, 3, 13; rarely in full form with the interrog. particle ne: utrum hacin feriam an ab laeva latus? Plaut. Cist. 3, 10 (cf. Ladewig, Anal. Scaen. p. 22).
      2. 2. hīc (old form heic; and with the interrog. part. ne, hicine), adv. loci, in this place, here.
  1. I. In space.
    1. A. Lit.: hos quos videtis stare hic captivos duos, etc. … Senex qui hic habitat, etc., Plaut. Capt. prol. 1 sq.: ego jam dudum hic adsum, Ter. Eun. 4, 6, 5: quem praestolare hic ante ostium? id. ib. 5, 6, 5: hic propter hunc adsiste, id. Ad. 2, 1, 15: hic tui omnes valent, Cic. Fam. 6, 20, 3: non modo hic, ubi, etc.. . sed, ubicumque, etc., id. Verr. 2, 5, 55, § 143: mons ibi arduus Nomine Parnasushic ubi Deucalionparva rate vectus adhaesit, Ov. M. 1, 319: hic (sc. Carthagine) illius (Junonis) arma, Hic currus fuit, Verg. A. 1, 16 et saep.: Pa. Philocomasium hicine etiam nunc est? Pe Quom exibam, hic erat, Plaut. Mil. 2, 2, 25; cf.: Ch. Ubi ego sum? hicine an apud mortuos? Eut. Neque apud mortuos neque hic es, id. Merc. 3, 4, 17: hicine, id. Cist. 1, 1, 21; 4, 2, 80; Ter. Ad. 2, 1, 29 al.: Da. Cedo fenus, redde fenus, fenus reddite, etc. … Tr. Fenus illic, fenus hic, Plaut. Most. 3, 1, 76: facile hic plus mali est, quam illic boni, Ter. And. 4, 3, 5; cf. id. Hec. 2, 1, 20: hic segetes, illic veniunt felicius uvae, Verg. G. 1, 54: hic, illic, ubi mors deprenderat, exhalantes, Ov. M. 7, 581 (cf. Krebs, Antibarb. p. 519).
      With gen.: hic proxume viciniae, in this neighborhood, Plaut. Mil. 2, 3, 2: modo vidi virginem hic viciniae miseram, Ter. Phorm. 1, 2, 45.
      With ne: hicine libertatem aiunt aequam esse omnibus? is it here that, etc., Ter. Ad. 2, 1, 29 (cf. hic, I. B. fin.).
    2. B. Transf., in this affair, on this occasion, in this particular, herein, here: hic, quantum in bello fortuna possit, cognosci potuit, Caes. B. G. 6, 35, 2; Cic. Verr. 1, 16, 49: hic tu tabulas desideras Heracliensium publicas, id. Arch. 4, 8; cf.: hic vos dubitabitis, judices, id. Verr. 2, 2, 44, § 109: hic miramur, hunc hominem tantum excellere ceteris? etc., id. de Imp. Pomp. 13, 39: hic jam plura non dicam, id. ib. 9, 24; id. Planc. 41, 99; id. Verr. 2, 1, 26, § 66 (cf. II. fin. infra): hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur, Ter. And. 4, 1, 14: ut cum hic tibi satisfecerimus, istic quoque nostram in te benevolentiam navare possimus, Cic. Fam. 3, 10, 3.
      Referring to the noun whose position in the sentence is the most remote (cf. I. D. 2.): alterius ducis causa melior videbatur, alterius erat firmior: hic omnia speciosa, illic valentia, Vell. 2, 49, 3.
  2. II. Of time, i. q. nunc or tum, now, here; then, hereupon, at this time, at this juncture: hic reddes omnia, Ter. And. 2, 3, 15: hic ego quid praedicem? Cic. Sest. 5, 12; id. Cat. 1, 10, 26: hic cum uterque me intueretur, id. Fin. 2, 1, 1; so, hic cum, id. Tusc. 5, 20, 60; Nep. Milt. 3, 3: hic tum Fabricius frequentes eos ad me domum adduxit, Cic. Clu. 17, 49; so, hic tum, id. ib 20, 56; 27, 73; id. Verr. 2, 1, 26 § 66 al.: hic regina gravem poposcit pateram, Verg. A. 1, 728.
    So very freq. to introduce the beginning of a speech: hic Laelius (inquit); hic Philus; hic Scipio, etc., Cic. Rep. 1, 13, 23; 24 sq.; id. Fam. 1, 9, 10; 3, 8, 3; 5, 15, 4; id. Ac. 2, 4, 10; id. de Or. 2, 50, 202; Verg. A. 9, 246 et saep.
      1. 3. huc (access. form hoc), v. huc.

hice, haece, hoce, v. hic, I. B.

Hĭcĕtāon, ŏnis, m., = Ἱκετάων,

  1. I. son of Laomedon king of Troy, App. de Deo Socr. p. 152, 9.
    Hence,
  2. II. Hĭcĕtāŏnĭus, a um, of Hicetāon: Thymoetes, i. e. his son, Verg. A. 10, 123.

Hĭcĕtas, ae, m., = Ἱκέτας.

  1. I. A tyrant of Leontini, Nep. Tim. 2, 3.
  2. II. A philosopher of Syracuse, Cic. Ac. 2, 39, 123 dub. (al. Nicetas).

1. hicine, haecine, hocine, v. hic, I. B.

2. hicine, adv., v. hic, III. 2 init.

hicne, haecne, etc., v. hic, B. fin.

hĭĕmālis, e, adj. [hiems], of or belonging to winter, wintry, winter-.

  1. I. Adj. (class.): arbores ut hiemali tempore tempestive caedi putentur, Cic. Div. 2, 14, 33: dies, Col. 11, 1, 21: circulus, i. e. the tropic of Capricorn, Hyg. Astr. 3, 26: hiemalem vim perferre, Cic. Tusc. 5, 27, 77: circum murum planities limosa hiemalibus aquis paludem fecerat, by the rains of winter, Sall. J. 37, 4: nimbi, Ov. M. 9, 105 (for which: hibernae aquae Albulae, id. F. 2, 390): faba, winter bean, Plin. 18, 23, 52, § 191: loca, winter apartments, Pall. 1, 9: totis hoc Alpibus notum et hiemalibus provinciis, cold, Plin. 18, 7, 12, § 69: navigatio longa et hiemalis, stormy, Cic. Fam. 6, 20, 1: Luna, bringing cold, Plin. 18, 35, 79, § 349.
  2. II. Subst.: hĭĕmālia, ium, n., for the usual hiberna, winter-quarters (post-class. and very rare): hiemalia atque aestiva disponere, Val. ap. Vop. Aur. 11.

* hĭĕmātĭo, ōnis, f. [hiemo], a passing the winter, wintering: reliquum (mellis) hiemationi relinquatur, Varr. R. R. 3, 16, 34.

hĭĕmo, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [hiems].

  1. I. Neutr.
    1. A. Of persons, to pass the winter, to winter; of soldiers, to keep in winter-quarters: ubi piratae quotannis hiemare soleant, Cic. Verr. 2, 4, 47, § 104: naviget ac mediis hiemet mercator in undis, Hor. Ep. 1, 16, 71: assidue in Urbe, Suet. Aug. 72: tres (legiones), quae circum Aquileiam hiemabant, ex hibernis educit, Caes. B. G. 1, 10, 3: legionem hiemandi causa collocaret, id. ib. 3, 1: cupio scire quid agas et ubi sis hiematurus, Cic. Fam. 7, 9, 1: facies me certiorem, quomodo hiemaris, id. Att. 6, 1 fin.
    2. B. Of things, to be wintry, frozen, cold, stormy (freq. since the Aug. per.; not in Cic.): hiemantes aquae, Sall. Fragm. ap. Sen. Ep. 114: atrum Defendens pisces hiemat mare, storms, Hor. S. 2, 2, 17; Plin. 2, 47, 47, § 125; cf.: repente hiemavit tempestastotus hiemavit annushiemante Aquilone, Arrunt. ap. Sen. Ep. 114: delphini vespertino occasu continui dies hiemant Italiae, Plin. 18, 26, 64, § 235.
      1. 2. Impers., hiemat, it is winter weather, wintry, cold, frosty (post-Aug.): decimo sexto Cal. Febr. Cancer desinit occidere: hiemat, Col. 11, 2, 4: vehementer hiemat, id. ib. 20: hiemat cum frigore et gelicidiis, id. ib. 78; Plin. 18, 35, 79, § 348.
  2. II. Act., to congeal, freeze, turn to ice (post-Aug.): decoquunt alii aquas, mox et illas hiemant, Plin. 19, 4, 19, § 55 (for which: decoquere aquam vitroque demissam in nives refrigerare, id. 31, 3, 23, § 40): hiemato lacu, id. 9, 22, 38, § 75.

Hĭempsal, ălis, m.

  1. I. Son of Micipsa and king of Numidia, Sall. J. 5, 7; 11, 3; Flor. 3, 8, 4; Suet. Caes. 71.
  2. II. Another king of Numidia, perh. son of the former, Sall. J. 17.
  3. III. A king of Mauritania, Cic. Vatin. 5, 12 al.

hĭems or hiemps, ĕmis, f. [Gr. χιών, χεῖμα; Sanscr. himas, snow], the winter, winter time, rainy season (cf.: bruma, solstitium).

  1. I. Lit.: aestatem autumnus sequitur, post acer hiemps fit, Enn. ap. Prisc. p. 647 P. (Ann. v. 406 Vahl.): solvitur acris hiems grata vice veris et Favoni, Hor. C. 1, 4, 1: crudelis, Enn. ap. Prisc. p. 891 P. (Ann. v. 482 Vahl.); opp. to aestas, Dig. 43, 20, 1, §§ 31 and 32: dies primus est veris in Aquario, aestatis in Tauro, autumni in Leone, hiemis in Scorpione, Varr. R. R. 1, 28, 1; cf. id. ap. Col. 11, 2, 84; Plin. 2, 47, 47, § 125; 18, 25, 60, § 224 sq.: prodit hiems, sequitur crepitans hanc dentibus algor. Lucr. 5, 747: hanc vim frigorum hiememque, quam nos vix hujus urbis tectis sustinemus, excipere, Cic. Rab. Post. 15, 42: summa, id. Verr. 2, 4, 40, § 86; id. de Imp. Pomp. 12, 32: gravissimā hieme, Caes. B. C. 3, 8 fin.: jamque hiems appropinquabat, id. ib. 3, 9, 8: initā hieme, id. B. G. 3, 7, 1: jam prope hieme confectā, id. ib. 7, 32, 2: ante exactam hiemem, id. ib. 6, 1, 4: hiems jam praecipitaverat, id. B. C. 3, 25, 1: modestia hiemis, Tac. A. 12, 43: bellum difficillimum gessit hieme anni, in winter time, Suet. Caes. 35: stridebat deformis hiems, Juv. 4, 58: Arabes campos et montes hieme et aestate peragrantes, winter and summer, i. e. in all seasons, Cic. Div. 1, 42, 94.
    In plur.: confligunt hiemes aestatibus acres, Lucr. 6, 373: est ubi plus tepeant hiemes? Hor. Ep. 1, 10, 15: informīs hiemes reducit Juppiter, idem Summovet, id. C. 2, 10, 15; 3, 1, 32: in his locis maturae sunt hiemes, Caes. B. G. 4, 20, 1; Cic. N. D. 2, 19, 49: seu plures hiemes, seu tribuit Juppiter ultimam, years, Hor. C. 1, 11, 4: post certas hiemes, id. ib. 1, 15, 35; cf.: sic multas hiemes atque octogensima vidit solstitia, Juv. 4, 92.
    Personified: Hiems, Ov. M. 2, 30; 15, 212; 4, 436; Verg. A. 3, 120.
    1. B. Transf. (mostly poet.).
      1. 1. Rainy, stormy weather, a storm, tempest: imber Noctem hiememque ferens, Verg. A. 5, 11; cf.: non tam creber agens hiemem ruit aequore turbo, id. G. 3, 470: Juppiter horridus austris Torquet aquosam hiemem, id. A. 9, 671; id. G. 1, 321; Hor. Epod. 2, 52; Ov. M. 11, 490; 521; 13, 709 al.
        In plur., Val. Fl. 2, 22; Stat. S. 5, 1, 36.
        In prose: maritimos cursus praecludebat hiemis magnitudo, Cic. Planc. 40 fin.: qui (gubernator) navem ex hieme marique scopuloso servat, Nep. Att. 10 fin.
      2. 2. In gen., cold, chill; tempest, violence (poet.): sic letalis hiems paulatim in pectora venit, a deadly chill, Ov. M. 2, 827; cf. Mart. 2, 46, 7: Vesuvinus apex et flammea diri Montis hiems, the fiery tempest, Stat. S. 3, 5, 72; so of Vesuvius: vix dum ignea montem Torsit hiems, Val. Fl. 4, 508: instamus jactu telorum et ferrea nimbis Certat hiems, the iron storm, shower of weapons, Stat. Th. 5, 386.
  2. II. Trop.
      1. 1. Cold, storm (poet.): ab illa Pessima (die) mutati coepit amoris hiems, cold, Ov. H. 5, 34: hiems rerum, the storm of war, disturbance of war, Claud. B. Get. 151.
      2. 2. Trouble, distress: suae senectuti acriorem hiemem parat, quom illam inportunam tempestatem conciet, Plaut. Trin. 2, 3, 7.

1. hĭĕra, ae, f. (sc. antidotus), = ἱερά (sacred;

  1. I. Lat. sacra), a sort of antidote against poison, Scrib. Comp. 99; 156.
  2. II. Perh. = corona, a garland: hieran fecimus, Sen. Ep. 83, 4.

2. Hĭĕra, ae, f.

  1. I. The name of several islands, Mel. 2, 7, 18; Plin. 2, 106, 110, § 238; 4, 12, 23, § 70 al.
  2. II. Hĭĕra Cōme, a place in Caria, Liv. 38, 12, 10; cf. 38, 15, 7; 37, 19, 7.

hĭĕrābŏtănē (also separately hie-ra botane), ēs, f., = ἱερὰ βοτάνη (sacred plant), a plant, also called verbenaca, vervain, Verbena officinalis, Linn.; Plin. 25, 9, 59, § 105; Scrib. Comp. 163.

hĭĕrācĭa, ae, f., = ἱερακία, hawkweed, Plin. 20, 7, 26, § 60.

hĭĕrācītis, ĭdis, f., = ἱερακῖτις (hawk-stone), a precious stone, otherwise unknown, Plin. 37, 10, 60, § 167; 37, 11, 72, § 187.

hĭĕrācĭum, ĭi, n., = ἱεράκιον, a sort of eye-salve, Plin. 34, 11, 27, § 114.

Hĭĕra Cōme, v. 2. Hiera, II.

Hĭĕrāpŏlis, is, f., = Ἱεράπολις. A city of Great Phrygia, now Pambouk Kaleh, Vitr. 8, 3, 10; Plin. 2, 93, 95, § 208; Vulg. Col. 4, 13.
Hence,

    1. 1. Hĭĕrāpŏ-lītae, ārum, m., the inhabitants of Hierapolis, Plin. 5, 29, 29, § 105.
    2. 2. Hĭĕrā-pŏlītāni, ōrum, m., the same, Macr. S. 1, 7; Dig. 43, 20, 1.

hĭĕrātĭcus, a, um, adj., = ἱερατικός, belonging to sacred uses, hieratic: charta hieratica appellatur antiquitus religiosis tantum voluminibus dicata, quae ablutione Augusti nomen accepit, sicut secunda Liviae, a conjuge ejus. Ita descendit hieratica in tertium nomen, Plin. 13, 12, 23, § 74.

Hĭĕrĕmīas, ae, m., the prophet Jeremiah, Prud. Ham. 450.

Hĭĕrĭcūs, untis, f., = Ἱερικοῦς, the city of Jericho, in Palestine, Plin. 5, 14, 15, § 70; 13, 4, 9, § 44.
Also called Jĕrĭcho, = Ἱεριχώ, Prud. Psych. 536; acc. Jerichon, Prud. Ham. 480 Dressel.

Hĭĕro, ōnis, m., = Ἱέρων.

  1. I. Ruler of Syracuse, a friend of the poet Simonides, Cic. N. D. 1, 22, 60; 3, 34, 83.
  2. II. A son of Hierocles, and ruler of Syracuse in the latter half of the third century B.C., a friend of the Romans, Plaut. Men. 2, 3, 59; Cic. Verr. 2, 4, 12, § 49; Liv. 21, 49; 22, 37; 24, 4; 26, 40; Just. 23, 4, 1; Sil. 14, 80.
    Deriv. Hĭĕrōnĭcus, a, um, adj., of or pertaining to Hiero: lex frumontaria, Cic. Verr. 2, 2, 13, § 32 sq.; 2, 2, 60, § 147; 2, 3, 6, § 14 sq.

Hĭĕrŏcaesărīa or -ēa, ae, f., = Ἱεροκαισάρεια, a city of Lydia, Tac. A. 2, 47.
Hence, Hĭĕrŏcaesărĭenses, ium, m., its inhabitants, Tac. A. 3, 62.

Hĭĕrō̆cles, is, m., = Ἱεροκλῆς, a celebrated orator of Alabanda, an older contemporary of Cicero, Cic. Brut. 95, 325; id. de Or. 2, 23, 95; id. Or. 69, 231.

hĭĕrŏdūlus, i, m., = ἱερόδουλος, a temple servant, Firm. Math. 8, 21.

hĭĕroglyphĭcus, a, um, adj., = ἱερογλυφικός, hieroglyphic: litterae, Macr. S. 1, 21, 12: notae, Amm. 17, 4, 8.

hĭĕrŏgrăphĭcus, a, um, adj., = ἱερογραφικός, i. q. hieroglyphicus, hierographic: litterae, Amm. 22, 15, 30 dub. (al. hieroglyphicas).

hĭĕrŏmnēmon, ŏnis, m., = ἱερομνήμων, a precious stone, also called erotylos, Plin. 37, 10, 58, § 160.

hĭĕrŏnīca, ae, m., = ἱερονίκης, a conqueror in the sacred games: Neapolin albis equis introiit, disjecta parte muri, ut mos hieronicarum est, Suet. Ner. 25; Inscr. Orell. 2160; 2628 sq. al.

Hĭĕrōnĭcus, a, um, v. Hiero, II. fin.

Hĭĕrōnymus, i, m., = Ἱερώνυμος.

  1. I. a ruler of Syracuse, the grandson and successor of the younger Hiero, Liv. 24, 4 sq.
  2. II. A Greek peripatetic philosopher of Rhodes, Cic. Fin. 2, 3, 8; 5, 5, 14; id. Tusc. 2, 6, 15; 5, 30, 84; 5, 31, 87 sq.; 5, 41, 118.
  3. III. Jerome, a celebrated father of the Church in the fifth century of the Christian era, Sulp. Sev. Dial. 1, 8.

hĭĕrŏphanta or -tēs, ae, m., = ἱεροφάντης, a teacher of religious rites and ceremonies, a high-priest, hierophant, Arn. 5, 174; Hier. adv. Jovin. 1, 49 fin.: agrorum, in the country, Cod. Th. 16, 4, 10; Inscr. Orell. 2305; 2351 sq. (in Nep. Pelop. 3, 2, the word is spurious). ‡† hĭĕrŏphantrĭa, ae, f., = ἱεροφάντρια, a priestess, Inscr. Orell. 2361.

hĭĕrŏphylax, ăcis, m., = ἱεροφύλαξ, the keeper of a temple (pure Lat. aedituus), Dig. 33, 1, 20, § 1.

Hĭĕrŏsŏlyma, ōrum, n. (secondary forms;

  1. I. v. infra), = Ἱεροσόλυμα, the city of Jerusalem, in Palestine, Plin. 5, 14, 15, § 70; Cic. Fl. 28, 67 sq.; Tac. H. 2, 4; 5, 1; 8; 9; Suet. Ner. 40; id. Tit. 5; Flor. 3, 5, 30.
    Also, fem. acc.: Hĭĕrŏsŏlymam, Flor. 3, 5, 30; cf. Vulg. Matt. 16, 21; Marc. 10, 32 sq.; Lact. Epit. 46, 7.
    In neutr.: Hiĕrū̆-sălem, Prud. Psych. 811; Lact. de Pass. Chr. 25; and in many other eccl. fathers.
    Also abbrev.: Sŏlyma, ōrum, n., Mart. 11, 65, 5, acc. to Tac.; so called from the Solymi, a people of Lycia, Tac. H. 5, 2 fin.; cf. Plin. 5, 27, 24, § 94.
  2. II. Derivv.
    1. A. Hĭĕrŏsŏlymārĭus, a, um, adj., of or belonging to Jerusalem; a surname given to Pompey after taking Jerusalem: ut sciat hic noster Hierosolymarius traductor ad plebem, Cic. Att. 2, 9, 1.
    2. B. Hĭĕrŏsŏ-lymītānus, a, um, adj., of Jerusalem: regnum, Aug. Civ. Dei, 17, 21.
      Sŏly-mus, a, um, adj., pertaining to Jerusalem: leges, i. e. of the Jews, Juv. 6, 544.

hĭĕto, āre, v. freq. n. and a. [for hiato, from hio; cf. Diom. p. 336 P.], to open the mouth wide, to gape, yawn (ante-class.): ego dum hieto, Plaut. Men. 3, 1, 4; cf. id. Fragm. ap. Diom. p. 336 P.: praei hercle tu, qui mihi oscitans hietansque restas, Caecil. ib.; Cn. Mat. ib.
*Transf., in gen., to open wide, throw open: hietantur fores, Laber. ap. Diom. p. 336 P. (Com. Rel. v. 89 Rib.).

Hilaīra, ae, f., = Ἱλάειρα, daughter of Leucippus and bride of Ida, Prop. 1, 2, 16.

hĭlărē, adv., v. hilaris fin.

* hĭlăresco, ĕre, v. inch. n. [hilaris], to grow cheerful or merry: cum amicorum domus fumat, hilaresco, Varr. ap. Non. 121, 12.

* 1. hĭlărĭa, ae, f. [hilaris], gayety, merriment: ebriulati mentem hilaria arripuit, Laber. ap. Non. 108, 4 (Com. Rel. v. 52 Rib.).

2. hĭlărĭa, ōrum, n., v. hilaris, II.

hĭlăris, e, and hĭlărus, a, um, adj., = ἱλαρός [cf. Sanscr. hlād, rejoice; Gr. χλαρός; Engl. glad],

  1. I. cheerful, of good cheer, lively, gay, blithe, merry, jocund, jovial.
    Adj.
    (class.; syn. laetus).
          1. (α) Form hilaris: oderunt hilarem tristes tristemque jocosi, Hor. Ep. 1, 18, 89; cf.: hoc (vultu) tristes, hoc hilares sumus, Quint. 11, 3, 72: si tristia dicamus hilares, id. ib. 67: esse vultu hilari atque laeto, Cic. Tusc. 1, 42, 100: hilari animo esse, id. Q. Fr. 2, 13, 1; cf.: aliquem hilari ingenio et lepide accipere, Plaut. Most. 1, 4, 6: ut hunc festum diem Habeamus hilarem, id. Poen. 5, 6, 30: hilarem hunc sumamus diem, Ter. Eun. 4, 5, 5: laetum hilaremque diem sentire, Juv. 15, 41: hilaris fluit (vox), Quint. 11, 3, 63: oratio (opp. tristis), id. 8, 3, 49: causae (opp. tristes), id. 11, 3, 151: adulescentia, id. 8, 6, 27: id quod dicitur aut est lascivum et hilare aut contumeliosum. … In convictibus lasciva humilibus hilaria omnibus convenient, id. 6, 3, 27: infernis hilares sine regibus umbrae, Juv. 13, 52.
          2. (β) Form hilarus: tristis sit (servus frugi), si eri sint tristes: hilarus sit, si gaudeant, Plaut. Am. 3, 3, 6; cf.: credam istuc, si esse te hilarum videro, id. As. 5, 1, 10: unde ego omnes hilaros, lubentes, laetificantes faciam ut fiant, id. Pers. 5, 1, 8: fac te hilarum, cheer up, Ter. Ad. 4, 7, 38; 5, 3, 56: hunc (librum) lege arcano convivis tuis, sed, si me amas hilaris et bene acceptis, Cic. Att. 16, 3, 1: hilara vita, id. Fin. 5, 30, 92: hilaro vultu, id. Clu. 26, 72; Plin. 7, 19, 18, § 79: fronte hilaro, corde tristi, Caecil. ap. Gell. 15, 9, 1: hilara sane Saturnalia, Cic. Att. 5, 20, 5; Lucr. 2, 1121.
        1. b. Comp.: fac nos hilaros hilariores opera atque adventu tuo, Plaut. Stich. 5, 4, 56: tu quidem pol et multo hilarior, Ter. Eun. 4, 5, 5: hilarioribus oculis quam solitus eras, intuens, Cic. Pis. 5, 11: attulit a te litteras hilariores, id. Att. 7, 25: hilarior protinus renidet oratio, Quint. 12, 10, 28: cutem in facie corrigit coloremque hilariorem facit, brighter, fresher, Plin. 23, 8, 75, § 144; cf. id. 36, 7, 11, § 55; 16, 10, 19, § 48.
        2. c. Sup.: homo lepidissime atque hilarissime! Plaut. Men. 1, 2, 40: conviva, id. Mil. 3, 1, 72.
  2. II. Subst.: hĭlărĭa, ōrum, n., the joyous festival celebrated in honor of Cybele at the vernal equinox, Macr. S. 1, 21: hilaribus, Vop. Aurel. 1: hilariis, Lampr. Alex. Sev. 37.
    Adv.: hĭlăre (class.), and hĭlărĭ-ter (late Lat.), cheerfully, gayly, joyfully, merrily: dicimus aliquem hilare vivere, etc., Cic. Fin. 5, 30, 92; cf.: res tristes remisse, severas hilare tractare, id. de Or. 3, 8, 30; so, hilare, id. ib. 2, 71, 290; Afran. ap. Non. 514, 2; Tac. A. 11, 3; Suet. Ner. 34; Gell. 18, 2, 1: deinde modo acriter, tum clementer, maeste, hilare in omnes partes commutabimus, Auct. Her. 3, 14, 24; 4, 55, 68: hilariter, Aug. Civ. Dei, 5, 26; Vulg. Sap. 6, 17; cf. Neue, Formenl. 2, 660.
    Comp.: si hilarius locuti sunt (opp. in luctu esse), Cic. Tusc. 3, 27, 64; Suet. Calig. 18.

hĭlărĭtas, ātis, f. [hilaris], cheerfulness, gayety, good-humor, joyousness, merriment, hilarity (class.): hilaritatem illam, qua hanc tristitiam temporum condiebamus, in perpetuum amisi, Cic. Att. 12, 40, 3; cf.: tristitia deductis, hilaritas remissis (superciliis) ostenditur, Quint. 11, 3, 79: hilaritate et lascivia, Cic. Fin. 2, 20, 65: itaque hilaritatis plenum judicium ac laetitiae fuit, id. de Or. 1, 57, 243: hilaritas illa nostra et suavitas, id. Fam. 9, 11, 1: erat in M. Druso adulescente singularis severitas, in C. Laelio multa hilaritas, id. Off. 1, 30, 108: in praecordiis praecipua hilaritatis sedes, Plin. 11, 37, 77, § 198: ut hilaritate enitescant (oculi), Quint. 11, 3, 75: ceterae hilaritates non implent pectus, Sen. Ep. 23, 3: cum diei permittit hilaritas, fineness, pleasantness, Col. 9, 14, 18: arboris, i. e. a fresh or lively appearance, Plin. 17, 16, 26, § 118.

hĭlărĭter, adv., v. hilaris fin.

hĭlărĭtūdo, ĭnis, f. [hilaris], cheerfulness, merriment (ante-class. for the class. hilaritas): numquam ego te tristiorem Vidi esse: quid cedo tam abhorret hilaritudo? Plaut. Cist. 1, 1, 56: onera te hilaritudine, id. Mil. 3, 1, 83: ut in ocellis hilaritudo est! id. Rud. 2, 4, 8.

hĭlăro, āvi, ātum, 1, v. a. [hilaris], to make cheerful, to cheer, gladden, exhilarate (rare but class.): omnes jucundum motum, quo sensus hilaretur, Graece ἡδονήν, Latine voluptatem vocant, Cic. Fin. 2, 3, 8: Periclis suavitate maxime hilaratae sunt Athenae, id. Brut. 11, 44; Ov. Pont. 4, 4, 37: picas mirum in modum hilarari, si interim audierint id verbum, rejoice, Plin. 10, 42, 59, § 118: ut cum caelo hilarata videatur (terra), Cic. N. D. 2, 40, 102: hilaratus vultus, Plin. 36, 5, 4, § 13: Festaque pallentes hilarent altaria lucos, Stat. S. 3, 3, 24; App. M. 5, p. 168.

hilarodos lascivi et delicati carminis cantator, Paul. ex Fest. p. 101, 10 Müll.

* hĭlărŭlus, a, um, adj. dim. [hilaris], cheerful, contented: Atticae, quoniam, quod optimum in pueris est, hilarula est, meis verbis suavium des, Cic. Att. 16, 11 fin.

1. hĭlărus, a, um, adj., v. hilaris.

2. Hĭlărus, i, m., name of a Roman freedman, Cic. Att. 1, 12, 2 et saep.

hillae, ārum, f. dim. [hira], the smaller and anterior intestines of animals (other than men and sheep).

  1. I. Lit.: ab hoc ventriculo lactes in homine et ove, per quas labitur cibus, in ceteris hillae, a quibus capaciora intestina ad alvum, Plin. 11, 37, 79, § 200.
  2. II. Transf.
    1. A. In gen., intestines, entrails: hillas intestina veteres esse dixerunt, Non. 122, 7; Laber. ap. Non. 122, 10.
      In mal. part., Laber. ap. Non. 12.
    2. * B. A kind of sausage, smoked sausage, Hor. S. 2, 4, 60.

Hīlōtae, ārum, m., = Εἵλωτες, the original inhabitants of the city Helos (Ἕλος), in Laconia, afterwards the bondsmen of the Spartans, the Helots, Nep. Paus. 3, 6.
Called also Ilotae, ārum, Liv. 34, 27, 9.

hīlum, i, n. [the primitive of nihilum, i. e. ne-hilum and nihil; etym. unknown; acc to Festus: hilum putant esse, quod grano fabae adhaeret, ex quo nihil et nihilum, Paul. ex Fest. p. 101 Müll.; cf.: hilum breve quoddam, Non. 121, 3; acc. to Varr. L. L. 5, § 111 Müll., perh. kindr. with hillae], a little thing, a trifle; usually with a negative, not in the least, not a whit, nothing at all (ante-class.): (Ennius) Quae dedit ipsa capit, neque dispendi facit hilum; quod valet: nec dispendi facit quicquam, Varr. L. L. 9, § 54; 5, § 111 (Ann. v. 14 Vahl.); cf.: Sisyphus versat Saxum sudans nitendo neque proficit hilum, Poet. ap. Cic. Tusc. 1, 6, 10: nec defit ponderis hilum, Lucr. 3, 220: neque hilum, id. 3, 518; 783; 4, 379; cf. also: neque hilo Majorem interea capiunt dulcedinis fructum, id. 5, 1409.
Without a negative: aliquid prorsum de summa detrahere hilum, Lucr. 3, 514; id. 4, 515.

hĭmantŏpūs, pŏdis, m., = ἱμαντόπους, ποδος, Lat. loripes, thongfoot,

  1. I. a kind of long-legged water-fowl, Plin. 10, 47, 64, § 130.
  2. II. Plur.: Hĭmantŏpŏdes, um, m., a people of Æthiopia, Plin. 5, 8, 8, § 46; Mel. 3, 10, 3; Sol. 31, 6; Jul. Val. Res. Gest. Alex. 3, 19.

Hĭmella, ae, m., a small river in the Sabine territory, now Aia, Verg. A. 7, 714.

Hīmĕra, ae, = Ἱμέρα.

  1. I. M. and f., a river of Sicily, which divides into two branches, of which the northern one is now called Fiume Grande, and the southern Fiume Salso, Mel. 2, 7, 17; Plin. 3, 8, 14, § 90; Liv. 24, 6; Sil. 14, 233.
  2. II. F., the city of Himera, situated on the northern branch of the river of the same name, between Lilybœum and Pelorus, Mel. 2, 7, 16; Cic. Verr. 2, 2, 35, § 86; 2, 4, 33, § 73.
    Also Hīmĕra, ōrum, n., Ov. F. 4, 475.
    1. B. Deriv.: Hīmĕraeus, a, um, adj., of or belonging to the city Himera, Himeran: Demophilus, of Himera,-Plin. 35, 9, 36, § 61.

hinc, adv. [for hince, locative form from hic], from this place. hence.

  1. I. In space: Imus huc: illuc hinc: cum illuc ventum est, ire illinc lubet, Enn. ap. Gell. 19, 10, 12 (Trag. v. 258 Vahl.): abiit hinc in exercitum, Plaut. Am. prol. 125: In ea via, quae est hinc in Indiam, Cic. Fin. 3, 14, 45: qui hinc Roma veneramus, id. Agr. 2, 34, 94; cf.: hinc a nobis profecti, id. Tusc. 1, 13, 29: Ex Sicilia testes erant ii, qui, etc. … et hinc homines maxime illustres, etc., id. Verr. 2, 1, 6, § 17: hinc Athenis civis eam emit Atticus, Plaut. Ep. 4, 2, 32: at enim ille hinc amat meretricem ex proxumo, id. Men. 5, 2, 39: illam hinc civem esse aiunt, Ter. And. 5, 1, 14; id. Eun. 5, 5, 10; out of this world, Aug. Conf. 6, 11.
    Esp., in a book or writing, jam hinc, from this point onward: majora jam hinc bella dicentur, Liv. 7, 29, 1: liberi jam hinc populi Romani res gestas peragam, id. 2, 1, 1; 8, 7, 7; 40, 35, 14.
    1. B. Transf.
      1. 1. I. q. ab or ex hac parte, from this side, on this side, here: imperator utrimque hinc et illinc Jovi vota suscipere, Plaut. Am. 1, 1, 74: ex hac parte pudor pugnat, illinc petulantia; hinc pudicitia, illinc stuprum; hinc fides, illinc fraudatio, etc., Cic. Cat. 2, 11, 25: pudor est, qui suadeat illinc: hinc dissuadet amor, Ov. M. 1, 619: cum speculorum levitas hinc illinc altitudinem assumpsit, Cic. Univ. 14: multis hinc atque illinc vulneribus acceptis, on each side, Liv. 32, 10, 12.
        So too: hinchinc, on this side … on that side, herethere: hinc patres, hinc viros orantes, Liv. 1, 13, 2; cf.: Cassandrea hinc Toronaico, hinc Macedonico saepta mari, id. 44, 11, 2; 21, 8, 8: hinc atque hinc vastae rupes geminique minantur In caelum scopuli, i. e. on each side, ἔνθεν καὶ ἔνθεν, Verg. A. 1, 162: multi impetus hinc atque illinc facti, Liv. 3, 5, 1: duos corvos hinc et inde infestantes, from different directions, Suet. Aug. 96; so, hinc et inde, id. Caes. 39: hinc inde hortantium, id. Ner. 27; so, hinc inde, id. ib. 49; id. Tib. 21: hinc inde jacta, Plin. Ep. 9, 13, 8; 9, 33, 1.
      2. 2. With reference to the origin or cause of any thing (v. ab and ex), from this source, from this cause, hence; on this account: hinc quodcumque in solum venit, ut dicitur, effingis atque efficis, Cic. N. D. 1, 23, 65: videret hinc (i. e. ex auro) dona fortium fieri, Plin. 33, 12, 54, § 153: hinc sicae, hinc venena, hinc falsa testamenta nascuntur: hinc furta, hinc opum nimiarum potentiae non ferendae, Cic. Off. 3, 8, 36; id. Fl. 23, 54; id. Rosc. Am. 31, 87: plurima hinc orta vitia, Quint. 8, 6, 74; cf. id. 2, 2, 5: ut posset hinc esse metus, id. ib. 6 praef. § 10; 7, 6, 1: hinc enim accidit dubitatio, Quint. 1, 1, 32: hinc illae lacrimae! Ter. And. 1, 1, 99; imitated by Cic. Cael. 25, 61; Hor. Ep. 1, 19, 41; cf. ellipt.: hinc illae sollicitationes servorum: hinc illae quaestiones, Cic. Clu. 67, 191: Verg. A. 2, 97: sed eccum Syrum ire video! hinc scibo jam, ubi siet (acc. to scire ex aliquo; v. scio), from him, this person, Ter. Ad. 3, 3, 7: hinc canere incipiam, Verg. G. 1, 5; Plin. 9, 62, 88, § 186; cf.: jam hinc igitur ad rationem sermonis conjuncti transeamus, Quint. 8, 3, 40; so, jam hinc, id. 3, 1, 1; 2, 11, 1; 10, 3, 4: hinc jam, id. 2, 4, 1; 8 praef. § 13: atque hinc, id. 3, 1, 15.
  2. II. In time.
    1. A. From this time, after this, hereupon (post-Aug.): puerum in specu septem et quinquaginta dormisse annis: hinc pari numero dierum senio ingruente, etc., Plin. 7, 52, 53, § 175; cf. Tac. Agr. 14; Val. Fl. 3, 672: circumdata hinc regi specie honoris valida manus, Tac. A. 2, 67.
    2. B. For abhinc, ago, since (very rare): me nemo magis respiciet, ubi iste huc venerit, Quam si hinc ducentos annos fuerim mortuus, Plaut. Truc. 2, 3, 19: septimo hinc anno, Plin. 34, 3, 4, § 43.

hinna, ae, v. hinnus, I.

hinnībĭlis, e, adj. [hinnio], that neighs, neighing (post-class.): quod hinnibile est, equus est, App. Dogm. Plat. 3, p. 30: exscreatus, Cael. Aur. Tard. 5, 10, 119.

hinnĭbundus, a, um, adj. [hinnio], constantly neighing: equi, Quadrig. ap. Non. 122, 14 (Lachm. ad Lucr. 2, p. 236 ex conj.; MSS. hinnibunde).

hinnĭenter, adv., v. hinnio fin.

hinnĭo, īre (perf. hinnisset, Val. Max. 7, 3, ext. 2), v. n., to neigh, whinny: ut si finias equum, genus est animal, species mortale, differentia irrationale (nam et homo mortale erat), proprium hinniens, Quint. 7, 3, 3; Lucr. 5, 1077; Quint. 1, 5 fin.: hinnientium dulcedines, i. e. of horses, Laev. ap. App. Mag. p. 294.
Poet., of the centaur Chiron, Sid. Carm. 14, 29.
Hence, * hinnĭenter, adv., with neighing: hinnibunde pro hinnienter, Non. 122, 13.

hinnītat χρεμετιζει, Gloss. Philox. [freq. v. hinnio].

hinnītus, ūs, m. [hinnio], a neighing: subito exaudivit hinnitum, Cic. Div. 1, 33, 73; Lucr. 5, 1073; Verg. G. 3, 94; Hor. C. 2, 16, 34.
In plur., Ov. M. 2, 154; 669; Suet. Ner. 46.

* hinnŭlĕa (-ŭla), ae, f. [hinnuleus], a young hind, Arn. 5, 185.

hinnŭlĕus, i, m. [hinnus],

  1. I. a young stag or roebuck, Prop. 3, 13, 35; Hor. C. 1, 23, 1; Plin. 28, 9, 42, § 150.
    As adj.: cervus, Scrib. 13.
  2. II. A young mule, Varr. L. L. 9, § 28 Müll.

hinnŭlus, i, m. dim. [hinnus], a young mule: tu tuum sodalem Hinnulo videas strigosiorem, Maecen. ap. Suet. Vit. Hor. (al. hinno me v. str-); cf. Plin. 8, 44, 69, § 172 Sill. N. cr.; and: hinnulus ὁ ἐξ ἵππου καὶ ὄνου, Gloss. Philox.; Vulg. Prov. 5, 19; Cantic. 2, 17; Isid. 12, 1, 22.

hinnus, i, m., = ἵννος,

  1. I. a mule (from a stallion and a she-ass; opp. mulus, from a he-ass and a mare): ex equa et asino fit mulus: contra ex equo et asina hinnusHinnus est ex equo et asina, minor quam mulus corpore, etc., Varr. R. R. 2, 8, 1; 6; cf.: hinnos et hinnas sub quo sensu accipere debeamus Varro designat: ait enim ex equis et hinnulis (leg. asinabus) qui nascantur, hinnos vocari, Non. 122, 4 sq.; Col. 6, 37, 5.
  2. II. Transf., in the form ginnus, i, m., = γίννος, a little stunted mule: non aliter monstratur Atlas cum compare ginno, Mart. 6, 77, 7; cf.: in plurium Graecorum est monumentis, cum equa muli coitu natum, quem vocaverint ginnum, id est parvum mulum, Plin. 8, 44, 69, § 174.

hĭo, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [weakened from ΧΑΩ, χαίνω, χάσκω; cf. Germ. gähnen].

  1. I. Neutr., to open, stand or be open, to gape.
    1. A. Lit.
      1. 1. In gen. (mostly poet. and in post-Aug. prose): hiavit humus multa, Sall. Fragm. ap. Non. 318, 29; cf.: (calor) venas astringit hiantes, Verg. G. 1, 91: vasti specus hiant defractis membris (colossi Rhodii), Plin. 34, 7, 18, § 41; Hor. Epod. 8, 5: nec flos ullus hiat pratis, Prop. 4 (5), 2, 45; cf.: hiantia lilia, Ov. A. A. 2, 115: quercum patulis rimis hiantem, Gell. 15, 16, 2: Ch. Qui potuit videre? Ac. Oculis. Ch. Quo pacto? Ac. Hem hiantibus, Plaut. Merc. 1, 2, 71: oculi hiantes, Plin. 11, 37, 52, § 139: cum pisciculi in concham hiantem innataverunt, Cic. N. D. 2, 48, 123.
      2. 2. In partic., to open the mouth, to gape, yawn: inceptus clamor frustratur hiantes, Verg. A. 6, 493: perdices hiantes, exserta lingua aestuant, Plin. 10, 33, 51, § 102: trochilos crocodilum invitat ad hiandum pabuli sui gratia, id. 8, 25, 37, § 90: leo immane hians, Verg. A. 10, 726: lupus (piscis) hic Tiberinus an alto Captus hiet, Hor. S. 2, 2, 32: profluentem aquam hianti ore captantes, Curt. 4, 16.
    2. B. Trop.
      1. 1. Of speech, to be badly connected, to leave a hiatus: qui (vocalium concursus) cum accidit, hiat et intersistit et quasi laborat oratio, Quint. 9, 4, 33; cf.: hiare semper vocalibus, id. ib. 20; and: qui (poëtae), ut versum facerent, saepe hiabant: ut Naevius: Vos qui accolitis Histrum fluvium atque algidam, etc., Cic. Or. 45, 152; cf. also: crebrae vocalium concursiones, quae vastam atque hiantem orationem reddunt, Auct. Her. 4, 12, 18; and: concursus hiantes, Cic. Part. Or. 6, 21: aspera et dura et dissoluta et hians oratio, Quint. 8, 6, 62: hians compositio, Tac. Or. 21: hiantia loqui, Cic. Or. 9, 32.
      2. 2. (Acc. to I. A. 2.) To gape, with longing, wonder, or curiosity; to be eager, to long for any thing; to be amazed: huic homini si cujus domus patet, utrum ea patere an hiare ac poscere aliquid videtur? Cic. Verr. 2, 3, 4, § 8: canis semper ad spem futuri hiat, Sen. Ep. 72 med.; cf.: corvum deludet hiantem, i. e. the legacy-hunter, Hor. S. 2, 5, 56: ne facies (equi) emptorem inducat hiantem, id. ib. 1, 2, 88: quem ducit hiantem Cretata ambitio, Pers. 5, 176: avaritiā semper hiante esse, Cic. Verr. 2, 2, 54, § 134; cf. Tac. H. 1, 12 fin.: hunc plausus hiantem Per cuneosCorripuit, Verg. G. 2, 508: luxus et ignavia lacerabat hiantem Desidia populum, Sil. 11, 35.
  2. II. Act., to spew out (poet. and very rare): subitos ex ore cruores Saucia tigris hiat, i. e. spits, emits, Val. Fl. 6, 706.
    1. B. To bawl out, utter, sing: fabula seu maesto ponatur hianda tragoedo, Pers. 5, 3: carmen lyra, plays, Prop. 2, 31, 6 (3, 29, 6 M.).

hippacāre est celeriter animam ducere ab equi halitu, qui est supra modum acutus, Paul. ex Fest. p. 101 Müll.; cf.: ‡ hippicare = oscitare, badare, Gloss. Isid.

hippăcē, ēs, f., = ἱππάκη.

  1. I. Cheese made of mare’s milk, Plin. 28, 9, 34, § 131; 28, 14, 58, § 204.
  2. II. A plant, now unknown, Plin. 25, 8, 44, § 83.

hippāgĭnes naves, quibus equi vehuntur, quas Graeci ἱππαγωγούς dicunt, Paul. ex Fest. p. 101 Müll.; so Gell. 10, 25, 5; cf. hippagogi and hippegus.

hippăgōgi, ōrum (Gr. acc.-gūs, v. infra), f., = ἱππαγωγοί, vessels for transporting horses, cavalry-transports: quinque et triginta naves, quas hippagogus vocant, ab Elea profectae, cum equitibus Gallis equisque, Liv. 44, 28, 7; cf. hippagines and hippegus.

hippāgus, v. hippegus.

Hippălus, i, m., another name of the wind Favonius, in the Indian Ocean, Plin. 6, 23, 26, § 104.

Hipparchus, i, m., = Ἷππαρχος.

  1. I. A son of Pisistratus tyrant of Athens, and brother of Hippias, killed by Harmodius and Aristogiton, Gell. 17, 21, 7.
  2. II. A celebrated astronomer of Nicœa, Cic. Att. 2, 6, 1; Plin. 2, 26, 24, § 95; 2, 12, 9, § 53; 2, 77, 79, § 188; Mel. 3, 7, 7 al.

Hippărīnus, i, m., = Ἱππαρῖνος, the name of the father of Dion, Nep. Dion. 1, 1.

Hippăris, is, m., a small river of Sicily, flowing by the city of Camarina, whence it is now called Fiume di Camarana, Sil. 12, 230.

Hippăsus, i, m.

  1. I. Son of Eurytus, Ov. M. 8, 313.
  2. II. A centaur, Ov. M. 12, 352.

hippēgus, i, f., = ἱππηγός (sc. navis), a transport for cavalry, Plin. 7, 56, 57, § 209; cf. hippagogi.

hippeus (dissyl.), ĕï, m., = ἱππεύς (horseman), a kind of comet: hippeus equinas jubas (habet), Plin. 2, 25, 22, § 90.

Hippias, ae, m., = Ἱππίας.

  1. I. A son of Pisistratus tyrant of Athens, and brother of Hipparchus, after whose assassination he fled to the Persians; he fell in the battle of Marathon, Cic. Att. 9, 10, 3; Gell. 9, 2, 10.
  2. II. A famous sophist of Elis in the time of Socrates, Cic. Brut. 8, 30; 85, 292; id. de Or. 3, 32, 127 al.
  3. III. A famous painter, Plin. 35, 11, 40, § 141.

1. Hippius, ii, m., a Roman proper name, Cic. Fam. 13, 76.

    1. 2.Hippius, id est equester, Neptunus dictus est, etc., Paul. ex Fest. p. 101 Müll. [= Ἷππειος or Ἷππιος].

Hippo, ōnis, m., = Ἱππών, the name of several cities.

  1. I. A city of Numidia, also with the surname of regius, Gr. Ἱππὼν βασιλικός, afterwards a bishop’s see, now Bonah, Mel. 1, 7, 1; Liv. 29, 3, 7; Sil. 3, 259.
  2. II. Hippo Diarrhytus, Ἱππὼν διάρρυτος, a city of Zeugitana, west of Utica, now Ben Zert, Plin. 5, 4, 3, § 23; 9, 8, 8, § 26; Sol. 27 med.
    1. B. Deriv.: Hippōnensis, e, adj., of or belonging to Hippo: sinus, Mel. 1, 7, 2; Plin. 5, 4, 3, § 23: colonia, Plin. Ep. 9, 33, 2.
      Subst.: Hippōnenses, ium, m. plur., the inhabitants of Hippo, Plin. 9, 8, 8, § 26.
  3. III. A city of Hispania Tarraconensis, near Toletum, Liv. 39, 30.
  4. IV. The previous name of Vibo, in the territory of the Bruttii, Mel. 2, 4, 9; Plin. 3, 5, 10, § 73.

A maximum of 100 entries are shown.